Guys of Yangon,1930 (Part 12)အခန္း(၁၃)
Guys of Yangon,1930 (Part 12)
အခန္း(၁၃)
……………
၁၉၀၀ ျပည့္ႏွစ္ေနာက္ပိုင္း ျမန္မာ့သတင္းစာေလာကတြင္ ေပၚထြက္လာေသာ သတင္းစာမ်ားအနက္ သူရိယသတင္းစာႏွင့္ ျမန္မာ့အလင္းသတင္းစာႀကီးတို့မွာ ၾသဇာႀကီးမားလွသည္။
သူရိယသတင္းစာကို ေဖ၊ပု၊ရွိန္ အဖြဲ႕ဝင္ေဟာင္း ဘႀကီးဘေဖ က ထူေထာင္ခဲ့ၿပီး၊ ျမန္မာ့အလင္းသတင္းစာကို ဦးေရႊၾကဴက ထူေထာင္ခဲ့သည္။
သတင္းစာႏွစ္ေစာင္လုံးသည္ တေစာင္ႏွင့္ တေစာင္ မခံခ်င္ေအာင္ ကလိတိတိေရးသားၾကေသာ္လည္း နယ္ခ်ဲ႕ဆန႔္က်င္ေရးအတြက္ သတင္စာပညာျဖင့္ ေရးသားရာတြင္မူ တက္ညီလက္ညီရွိခဲ့ၾကသည္။
ထိုအခ်ိန္တြင္ ျမန္မာ့အလင္းမွ ခြဲထြက္လာေသာ လယ္တီပ႑ိတဦးေမာင္ႀကီး အတြက္ သူေဌးဦးတင္ က ပညာ့အလင္းသတင္းစာကို ထူေထာင္ေပးခဲ့သည္။
(ပညာအလင္းသူေဌး ဦးတင္ ႏွင့္ ျမန္မာ့အလင္းဦးတင္ မတူညီပါ။ ျမန္မာ့အလင္းဦးတင္မွာ ဆရာသင္ အသတ္ခံရၿပီးေနာက္မွ ျမန္မာ့အလင္း အယ္ဒီတာခ်ဳပ္အျဖစ္ထမ္းရြက္ခဲ့သည့္ဆရာႀကီးျဖစ္ပါသည္။ ေနာင္တြင္ ေယာဂီေဆးတိုက္ပိုင္ရွင္ ေယာဂီဦးတင္ အျဖစ္ထင္ရွားပါသည္)
သူေဌးဦးတင္ သည္ လယ္တီပ႑ိတဦးေမာင္ႀကီး ကို အလြန္ရိုေသေလးစားသည္။ ဆရာသမားတစ္ေယာက္ အျဖစ္ ကိုးကြယ္ထားရွိသည္။
လယ္တီပ႑ိတဦးေမာင္ႀကီး ၏ ကေလာင္အရွိန္ျဖင့္ ပညာအလင္းသတင္းစာသည္လည္း လူသိမ်ားလာခဲ့သည္။
၁၉၁၉ ဇူလိုင္လ ၇ ရက္တြင္ ဦးဘေဖ၊ ဦးပု၊ဦးထြန္းရွိန္ တို့ ေဖပုရွိန္ ျမန္မာ့ကိုယ္စားလွယ္အဖြဲ႕သည္ ျမန္မာျပည္ ကိုယ္စားလွယ္မ်ားအျဖစ္ျဖင့္ အဂၤလန္ျပည္၊ ပါလီမန္သို့ ထြက္ခြာသြားၾကသည္။
အေၾကာင္းအရင္းကား ျမန္မာျပည္ ဒုတိယဘုရင္ခံ ဆာရယ္ဂ်ီနယ္ကရက္ေဒါက္ တင္သြင္းေသာ နိုင္ငံျပဳျပင္ ေျပာင္းလဲေရးဥပေဒကို ပါလီမန္တြင္ မျပဳေရးအတြက္ျဖစ္သည္။
ထိုအခ်ိန္က ျမန္မာျပည္နိုင္ငံေရးေလာကႏွင့္ လူႀကီး၊ လူငယ္ အယူအဆေရးရာမ်ားကြဲလြဲေနခဲ့ၾကၿပီး လူႀကီးမ်ားက အစိုးရႏွင့္ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္ကာ အုပ္ခ်ဳပ္ေရးပိုင္းတြင္ေနရာယူရန္ အားသန္ၾကၿပီ လူငယ္မ်ားက လုံးဝကိုယ္ပိုင္အုပ္ခ်ဳပ္ေရးဆီသို့ ဦးတည္ေနၾကသည္။
သူရိယ၊ ျမန္မာ့အလင္းသတင္းစာတို့က လူငယ္ဘက္ေတာ္သားမ်ားျဖစ္ေသာ ဘိလပ္သြား ေဖ၊ပု၊ရွိန္ တို့ကို ေထာက္ခံေရးသားၿပီး ပညာအလင္းစာကမူ ေဖ၊ပု၊ရွိန္ တို့ကို ျပစ္တင္ေရးသားခဲ့သည္။
ထိုသို့ျဖင့္ ျမန္မာ့အလင္းႏွင့္ ပညာ့အလင္းတို့၏ ကေလာင္တိုက္ပြဲ စတင္လာခဲ့သည္။
အထက္ျမန္မာျပည္တြင္ေနစဥ္က ငယ္သူငယ္ခ်င္းမ်ားျဖစ္ၾကေသာ လယ္တီပ႑ိတဦးေမာင္ႀကီး ႏွင့္ ဆရာသင္ တို့တြင္လည္း ရန္ကုန္ေရာက္စ မေက်လည္ၾကသည့္ ပုဂၢိဳလ္ေရးမေက်နပ္ခ်က္ကိုယ္စီရွိေနၾကသည္။
နိုင္ငံေရးအယူအဆအရလည္းကြဲလြဲၾကရာမွ ေဆာင္းပါးမ်ား အျပန္အလွန္ေရးကာ ေဆာ္ၾကႏွက္ၾကသည္။
ဆရာသင္က မုံေရြးပ႑ိတ ဟူေသာ ကေလာင္ျဖင့္ ဝတၳဳတစ္ပုဒ္ကို ျမန္မာ့အလင္းတြင္ အခန္းဆက္ေရးသားသည္။
ထိုဝတၳဳနာမည္မွာ ပ်ဥ္းမနားမမႀကီး ျဖစ္သည္။ လယ္တီပ႑ိတဦးေမာင္ႀကီး၏ ပထမဇနီးမွာလည္း ပ်ဥ္းမနားၿမိဳ့မွ ေဒၚမမႀကီး ျဖစ္ေနေပေရာ ထိုဝတၳဳသည္ လယ္တီပ႑ိတဦးေမာင္ႀကီး၏ ငယ္က်ိဳးငယ္နာကို ေစာင္းခ်ိတ္ေရးသားထားျခင္းျဖစ္သည္။
ထိုအတြက္ လယ္တီပ႑ိတဦးေမာင္ႀကီးမွာ အင္မတန္စိတ္ထိခိုက္ရ၏။
မိမိ ဆည္းကပ္ေလးစားေသာ ဆရာျဖစ္သူ စိတ္ထိခိုက္ေနသည္ကို ျမင္ေသာအခါ သူေဌးဦးတင္ မွာ လည္း ဆရာသင္ အေပၚ ဆတ္ဆတ္ခါေအာင္ နာၾကဥ္းေလေတာ့သည္။
ထို့ေၾကာင့္ သူေဌးဦးတင္သည္ သူ႔ပိုင္ သဃၤန္းကၽြန္းမွ ၿခံႀကီးထဲတြင္ ဗိုလ္တစ္ေထာင္ငမိုး အား သီးသန႔္ ေခၚယူေတြ႕ဆုံေလေတာ့သည္။
“ကိုမိုးေရ..ဒီလို သီးသန႔္ေခၚေတြ႕ရတာကေတာ့ ကိုမိုးဆီကေန အကူအညီတစ္ခု လိုလာျပန္လို့ပါ”
“ဆရာ..ေျပာသာေျပာပါဆရာ..ဆရာ့အတြက္ ကၽြန္ေတာ္ ဘာမဆို အသင့္ပါပဲ”
“ဒီတစ္ခါေတာ့ ဟိုတစ္ေခါက္လို ဓါးေတြ ဘာေတြ မသုံးေစခ်င္ဘူး။ တုတ္ေလာက္နဲ႔ ေျခာက္႐ုံလွန႔္႐ုံ ပညာေပးလိုက္ရင္ကိုပဲ ရပါၿပီ”
“စိတ္ခ်ပါ..ဆရာ…ကၽြန္ေတာ္လုပ္ေပးရမယ့္ သူ ဘယ္သူဆိုတာသာ ေျပာပါ’’
…………………………………
၁၉၁၉ စက္တင္ဘာလ ၁၁ ရက္၊ ၾကသပေတးေန႔၊ ည ၉ နာရီ။
ျမန္မာ့အလင္းသတင္းစာ တာဝန္ခံအယ္ဒီတာ ဆရာသင္သည္ အယ္ဒီတာခ်ဳပ္ ဦးစိန္ ႏွင့္အတူ ပန္းဆိုးတန္းရွိ သတင္းစာတိုက္မွ ဆင္းလာၾကၿပီး ၾကည္ျမင့္တိုင္သို့ ရထားျဖင့္ ျပန္ရန္ ရန္ကုန္ဘူတာႀကီးဘက္သို့ ထြက္လာခဲ့ၾကသည္။
ရန္ကုန္ဘူတာႀကီးနာရီစင္အနီးသို့ေရာက္လာေသာအခါ လူတစ္ေယာက္က ဆရာသင္အား တုတ္ျဖင့္ ဝင္ရိုက္ေလသည္။
ပထမတစ္ခ်က္ ဆရာသင္ ၏ ေခါင္းကို တည့္တည့္မတ္မတ္ထိသြား၏။
ဒုတိယအခ်က္တြင္ ဆရာသင္က အသိဝင္လာၿပီး လက္ထဲတြင္ပါေသာ အိမ္ေတာ္ရာထီးႏွင့္ ခုခံၿပီး၊ အတူပါလာသူ ဦးစိမ္းကလည္း အနီးအနားမွ တုတ္ျဖင့္ ျပန္လည္ခုခံၾကသည္။
ႏွစ္ေယာက္တစ္ေယာက္အေျခအေနျဖစ္ေနခ်ိန္တြင္ ထိုသူသည္ ဆရာသင္ကို ဝင္လုံးၿပီး ရင္ဘတ္ကို အသင့္ပါလာေသာ ဓါးျဖင့္ ထိုးကာ ထြက္ေျပးသြားေလသည္။
သို့ေသာ္ ရန္ကုန္ဘူတာႀကီးသို့ ေဈးသိမ္းၿပီး ျပန္လာၾကေသာ ေဈးသည္မ်ားက ပန္းဆိုးတန္းဘက္သို့ ေျပးလာေသာ ငမိုး ကို ဝိုင္းဝန္းဖမ္းဆီးလိုက္ၾကသည္။
ထိုသို့ ဝိုင္းဖမ္းၿပီး ပုလိပ္ဌာနသို့ အပ္လိုက္သည့္အခါမွသာ ဆရာသင္ အား ဓါးျဖင့္ ထိုးသတ္လိုက္သူသည္ နာမည္ေက်ာ္လူမိုက္ႀကီး ဗိုလ္တစ္ေထာင္ငမိုး မွန္းသိရသျဖင့္ ၾကားရသူတိုင္း အံၾသကုန္ၾကသည္။
လူမိုက္ လူမိုက္ခ်င္း ေလာကတြင္ ဗိုလ္မထားေသာ လူမိုက္ႀကီး ဗိုလ္တစ္ေထာင္ငမိုး သည္ သူႏွင့္ မည္သည့္ ရန္ညႇိးမွ မရွိေသာ ျပည္သူေလးစားသည့္ သတင္းစာဆရာႀကီးတစ္ဦးကို ဓါးျဖင့္ ထိုးသတ္လိုက္ေခ်ၿပီ။
ဆရာသင္သည္ လယ္တီပ႑ိတဦးေမာင္ႀကီး ႏွင့္ ကေလာင္တိုက္ပြဲဆင္ႏႊဲေနၾကေသာ္လည္း ျပင္ပတြင္ လူခ်စ္လူခင္ေပါမ်ားသူ၊ အေနေအးသူ ပညာတတ္တစ္ဦးျဖစ္သည္။
ဆရာသင္ အယ္ဒီတာလုပ္ေနသည့္ ျမန္မာ့အလင္းသတင္းစာသည္လည္း နယ္ခ်ဲ႕ဆန႔္က်င္ေရး သတင္းစာ တစ္ေစာင္ျဖစ္သည့္အတြက္ နိုင္ငံေရးေရခ်ိန္အရ ျမန္မာျပည္သူတို့၏ ေထာက္ခံမွုကို ရေနေသာ သတင္းစာ ျဖစ္သည္။
ထိုအခ်ိန္မ်ိဳးတြင္ ဆရာသင္ကို ရက္ရက္စက္စက္ဓါးျဖင့္ ထိုးသတ္သည့္အတြက္ ဗိုလ္တစ္ေထာင္ငမိုး ကို ျပည္သူအမ်ားက ရြံရွာကုန္ၾကေလသည္။
ဗိုလ္တစ္ေထာင္ငမိုး ကား သူသတ္လိုက္သည့္သူ သည္ မည္သူမွန္းပင္မသိ။
သူ႔ဆရာ ဦးတင္ ညႊန္ျပထားသည့္ အတိုင္း လူႏွင့္ သြားလာတတ္သည့္အခ်ိန္ကို မွတ္သားကာ သတ္ခဲ့ျခင္းေပ။
ဆရာသင္၏ အသုဘ ကို ဆရာႀကီးေရႊဥေဒါင္းကဲ့သို့ နိုင္ငံေက်ာ္စာေရးဆရာႀကီးမ်ား၊ ၾသဇာႀကီးသတင္းစာဆရာႀကီးမ်ား၊ နိုင္ငံေရးသမားႀကီးမ်ား ကိုယ္တိုင္ အေခါင္းထမ္းကာ တခမ္းတနားလိုက္ပို့ခဲ့ၾကသည္။
………………….. …………………. ……………….
ငမိုး အား ပန္းဆိုးတန္းပုလိပ္ဌာနမွ ဖမ္းဆီးထားသည့္ သတင္းၾကားသည္ႏွင့္ ဦးတင္ သည္ ခ်က္ခ်င္း ေရာက္လာ၏။
“ကိုမိုး..ျဖစ္တာေတြလည္း ျဖစ္ၿပီးသြားၿပီ…က်န္တာ ဘာမွ စိတ္မပူနဲ႔..ကိုမိုးရဲ့ အေမနဲ႔ မယ္လွ တို့ စားေရးေသာက္ေရး ေနထိုင္ေရးကို လိုေလေသးမရွိေအာင္ ဦးတာဝန္ယူပါ့မယ္..အဲ့ဒါ ဘာမွ စိတ္မပူနဲ႔”
ငမိုး ကား ဦးတင္ ကို အားကိုးသူျဖစ္သည္။
ယခု သူသတ္လိုက္မိသူသည္ တိုင္းသိျပည္သိ သူတစ္ဦးမွန္း ပုလိပ္ဌာနေရာက္မွ သိရသည့္အတြက္ လည္း ငမိုးစိတ္ထဲ စိုးရိမ္ေနမိသည္။
“အမွုကိစၥလည္း ဘာမွ စိတ္မပူနဲ႔.ကိုမိုး။ ကိုမိုးအတြက္ အေကာင္းဆုံး ေရွ႕ေနကို ဦး ငွားေပးထားမယ္။ ၿပီးေတာ့ ကိုမိုးနဲ႔ ဆရာသင္ လမ္းမွာ လူခ်င္းတိုက္မိၿပီးစကားမ်ားရာက လက္လြန္မိတာပါလို့ သာ ထြက္ဆို။ ကိုမိုး အမွုက ကြင္းလုံးကၽြတ္လြတ္ဖို့ ဦးတာဝန္ယူတယ္”
ေဆးနီအေဖအား ဓါးျဖင့္ ခုတ္သည့္အမွုတြင္ ကြင္းလုံးကၽြတ္လြတ္ထားဖူးသည့္အတြက္ ဦးတင္၏ စကားကို ငမိုးက ယုံၾကည္သည္။
“ဦး ေနာက္ပိုင္း ကိုမိုးဆီ မလာရင္ တမ်ိဳးမထင္နဲ႔ေနာ္။ ခဏခဏလာရင္ ဦးတို့ခ်င္း ပတ္သက္မွုကို သတင္းစာသမားေတြ ရိပ္မိကုန္မွာစိုးလို့..ကိုမိုး ဦးကို ယုံၾကည္ပါ”
“စိတ္ခ်ပါ.ဆရာ။ ဆရာ စီမံတဲ့အတိုင္းပဲ ကၽြန္ေတာ္နာခံပါ့မယ္”
မၾကာမီ ငမိုး အား ခရိုင္တရားသူႀကီး မစၥတာဆစ္စလာက လူသတ္မွုပုဒ္မ (၃၀၂)ျဖင့္ တရားစြဲကာ ဗဟိုတရား႐ုံးခ်ဳပ္ ခ်ိကုတ္ သို့ လႊဲေျပာင္းေပးခဲ့သည္။
ထိုအခ်ိန္ ငမိုးကို ထားရာ ရန္ကုန္ေထာင္ႀကီးသို့ ဖာရစီမယ္လွႏွင့္အတူ သူငယ္ခ်င္းျဖစ္သူ အလိန္ ေရာက္လာသည္။ အလိန္က ျဖစ္စဥ္ အစအဆုံကို ဖာရစီမယ္လွ ေျပာျပထားသျဖင့္ အရိပ္အႁမြက္သိထားၿပီးသူျဖစ္သည္။
“သူငယ္ခ်င္း…ငမိုး…မင္း…ကြာ…ဒီနယ္ပယ္က မင္းတို့ ငါတို့လိုေကာင္ေတြနဲ႔ ဘာမွ မဆိုင္တဲ့ နယ္ပါကြာ..ဒီလူႀကီးခိုင္းတာလုပ္လို့ မင္းဒီလိုျဖစ္ရတာ”
“ဆရာ့ကို အဲ့ဒီလို မေျပာပါနဲ႔ကြာ..ဆရာက ငါ့အေပၚေက်းဇူးေတြရွိတယ္ကြ”
“ေဟ့ေကာင္.ငမိုး..ဆန္ေပးမွ ဆီရတာပါကြာ..မင္း သူခိုင္းတာလုပ္လို့ အဖမ္းခံရတာေလ..မင္းကို သူက ျပန္ထုတ္ေပးတာအဆန္းလား..မင္းမ႐ူးခ်င္စမ္းပါနဲ႔..ငမိုးရာ..ဒီတစ္ခါ မင္းသတ္လိုက္တဲ့အမွုက အရင္အမွု ေတြလို မဟုတ္ဘူးကြ..နိုင္ငံေရးေတြနဲ႔ပါ ပတ္သက္ေနတာ..”
“မင္း နားမလည္ပါဘူး..အလိန္ရာ..ဆရာ့ကို ငါသစၥာရွိရမယ္ကြ…ဆရာက ငါ့ကို ကြင္းလုံးကၽြတ္ေအာင္ လုပ္ေပးလိမ့္မယ္”
“ငမိုး..မင္းက လူေတြကို သိပ္အယုံလြယ္တာကိုးကြ”
သူငယ္ခ်င္းျဖစ္သူ အလိန္ကို ငမိုး ေဒါသထြက္သြားသည္။
ေဘးတြင္ ရပ္ေနေသာ ဖာရစီမယ္လွ ကို လွမ္းေငါက္လိုက္သည္။
“မယ္လွ..ေနာက္တစ္ခါ ေထာင္ဝင္စာလာရင္ မင္းတစ္ေယာက္ပဲလာ”
အလိန္က ငမိုးကို ၾကည့္ကာ ျပဳံးလိုက္သည္။
“ငမိုးရာ..လခြမ္း..ဒဲ့ႏွင္စမ္းပါဟ..မင္းကလည္း..ကဲ..ဘာပဲျဖစ္ျဖစ္ပါ..မင္းလိုတာရွိရင္ ငါအျမဲရွိမယ္..ဟုတ္ၿပီလား”
အလိန္ ကခပ္ျပဳံးျပဳံးျဖင့္ လွည့္ထြက္သြားသည္။
ငမိုး ေထာင္ႀကီးခ်ဳပ္တြင္ ရွိေနစဥ္ ဦးတင္က ေငြသုံးရာလွမ္းပို့ေပး၏။
ထိုစဥ္က ေငြသုံးရာဆိုသည္မွာ နည္းသည့္ ပမာဏမဟုတ္။
သို့ေသာ္ စီရင္ခ်က္ ခ်သည့္ေန႔တြင္ေတာ့ ငမိုး ကို တစ္သက္တစ္ကၽြန္း ေထာင္ဒဏ္ ခ်မွတ္ျခင္း ခံလိုက္ရေလေတာ့သည္။
စီရင္ခ်က္ ကို ၾကားေသာအခါ ငမိုးမွာ အံၾသတုန္လွုပ္သြား၏။
သူထင္ထားသည္ကား ကြင္းလုံးကၽြတ္ သို့မဟုတ္ ေထာင္ဒဏ္ႏွစ္အနည္းငယ္သာျဖစ္သည္။
ယခုေတာ့ တစ္သက္တစ္ကၽြန္းတဲ့။
ဦးတင္ ေရာက္လာျပန္သည္။
“ဘာမွ မပူနဲ႔..ေမာင္မိုး..ဒီဘက္မွာ လုပ္ရကိုင္ရနည္းနည္းခက္သြားလို့..ဦး..ဘိလပ္တရား႐ုံးခ်ဳပ္အထိ တက္ဖို့ အားလုံး စီစဥ္ၿပီးသြားၿပီ…တကၽြန္းပို့လည္းလိုက္သြားသာ။ တစ္ႏွစ္အတြင္း အယူခံထပ္တက္ေပးမယ္။ ဘိလပ္က်ရင္ ေမာင္မိုး နိုင္ၿပီသာမွတ္”
ငမိုး ကား စဥ္းစားသြား၏။
ဦးတင္ ကို သူေဖာ္လိုက္လ်င္ ဦးတင္လည္း အဖမ္းခံရမည္။ သူလည္း လြတ္မည္မဟုတ္။
ထိုအတူတူ ျပင္ပတြင္ ဦးတင္က က်န္ခဲ့လၽွင္ မိမိလြတ္ေျမာက္ေရးကို လည္း ကူေပးနိုင္မည္။ က်န္ရစ္ခဲ့သည့္ မိသားစုကိုလည္း ေထာက္ပံ့နိုင္မည္ဟု တြက္ဆလိုက္သည္။
ထို့ေၾကာင့္ ငမိုးသည္ တစ္သက္တစ္ကၽြန္းသို့ လိုက္သြားရန္ ဆုံးျဖတ္လိုက္ေလေတာ့သည္။
ငမိုး တစ္သက္တစ္ကၽြန္းသို့ ပို့ခံရၿပီး တလႏွစ္လအၾကာတြင္ ဦးတင္သည္ စီးပြားက်ေနသည့္အတြက္ဟု အေၾကာင္းျပကာ ငမိုး၏ အေမေဒၚဗုံဗုံ ႏွင့္ ဖာရစီမယ္လတို့ကို လစဥ္ေထာက္ပံ့ေနေသာ ေငြကို ရပ္တန႔္ပစ္လိုက္ေလေတာ့သည္။
လူမိုက္ႀကီးဗိုလ္တစ္ေထာင္ ငမိုး ကား ပညာ့အလင္းဦးတင္၏ လွည့္စားျခင္းကို ေကာင္းေကာင္းႀကီး ခံလိုက္ရရွာသည္။
ဦးတင္ကမူ ငမိုးႏွင့္ ပတ္သက္ခဲ့သမၽွကို အဆက္အသြယ္ျဖတ္ၿပီးေနာက္ စီးပြားတက္သည္ထက္ တက္လာခါ ပုံႏွိပ္စက္ႀကီးမ်ား၊ တိုက္အိမ္မ်ား ဝယ္ယူနိုင္ခဲ့သည္။
လူမိုက္ႀကီးဗိုလ္တစ္ေထာင္ငမိုး လား ရန္ကုန္ေျမေပၚမွ လုံးဝေပ်ာက္ကြယ္သြားခဲ့ေခ်ၿပီ။
၁၉၂၃ ႏွစ္ကုန္ပိုင္းသို့ ပင္ေရာက္ခဲ့ၿပီ။
ဗိုလ္တစ္ေထာင္ငမိုး တကၽြန္းက်ခဲ့သည္မွာ (၄)ႏွစ္ပင္စြန္းခဲ့ၿပီ။
ျမန္မာအလင္းသတင္စာ၏ နာမည္ေက်ာ္ဦးပုကေလးေနအိမ္ေရွ႕သို့ ကားတစ္စီး ဆိုက္လာသည္။
ကားေပၚမွ ဆင္းလာသူကား အလိန္ ေခၚ ဘဦး။
ဗိုလ္တစ္ေထာင္ငမိုး ၏ အခ်စ္ဆုံးသူငယ္ခ်င္း။
အလိန္ႏွင့္ ဦးပုကေလးတို့ တစ္နာရီခန႔္ စကားေျပာၾကသည္။ အလိန္က သူသိသခဲ့သမၽွ ကို ဦးပုကေလးကို ေျပာျပသည္။
ထို့ေနာက္ ေန႔ရက္မ်ားတြင္ေတာ့ ဦးပုကေလးသည္ ဗိုလ္တစ္ေထာင္ငမိုးႏွင့္ ပတ္သက္ခဲ့သူမ်ား၊ သူေဌးဦးတင္ ႏွင့္ ပတ္သက္ခဲ့သူမ်ားထံသို့ သတင္းလိုက္ေလေတာ့သည္။
၁၉၂၄ ခုႏွစ္တြင္ ျမန္မာ့အလင္းသတင္းစာႀကီးတြင္ သတင္းေထာက္ ဦးပုကေလး ေရးသားသည့္ “ရန္ကုန္အေရွ႕ပိုင္းက လူသတ္သတင္းစာႀကီး”ဟူေသာ ေဆာင္းပါးက ျပည္သူမ်ားကိုသာမက ပုလိပ္အဖြဲ႕ႏွင့္ စုံေထာက္အဖြဲ႕မ်ားကိုသာရိုက္ခတ္သြားေတာ့သည္။
ထိုေဆာင္းပါးကို ဖတ္ၿပီးေနာက္ ျပည္ထဲေရးအတြင္းဝန္က ရန္ကုန္ပုလိပ္မင္းႀကီးႏွင့္ စုံေထာက္မင္းႀကီးတို့အား ဆရာသင္ အသတ္ခံရမွုကို ျပန္လည္စစ္ေဆးရန္ အမိန႔္ခ်ခဲ့ေလေတာ့သည္။
ထိုကိစၥအတြက္ ရာဇဝတ္ဝန္ မစၥတာ ေဇဗီးယားကို အထူးစုံေထာက္အျဖစ္ ခန႔္အပ္လိုက္ေလသည္။
ၿဗိတိသၽွပိုင္ ျမန္မာျပည္၏ တရားစီရင္ေရးသမိုင္းတြင္ တစ္ကၽြန္းအမိန႔္ခ်ၿပီးသားအမိန႔္အား ျပန္လည္စစ္ေဆးရျခင္းသည္ ဗိုလ္တစ္ေထာင္ငမိုး ၏ အမွုက ပထမဆုံးျဖစ္သည္။
မစၥတာေဇဘီယားသည္ တကၽြန္းရွိရာ ပို့ဘလဲယားကၽြန္းအထိ သြားၿပီး ဗိုလ္တစ္ေထာင္ငမိုးႏွင့္ သြားေရာက္ေတြ႕ဆုံသည္။
ရန္ကုန္သို့ေရာက္သည့္အခါ မစၥတာေဇဘီယားသည္ ေနာက္အိမ္ေထာင္ျပဳသြားၿပီျဖစ္ေသာ ဖာရစီမယ္လွ အစရွိေသာ ဗိုလ္တစ္ေထာင္ငမိုးႏွင့္ ပတ္သက္သူမ်ားကို လိုက္လံေတြ႕ဆုံကာ စစ္ခ်က္ယူသည္။
ထို့ေနာက္ အစီအရင္ခံစာအျပည့္အစုံတင္သြင္းကာ ပုလိပ္မင္းႀကီးထံ တင္လိုက္ေလေတာ့၏။
ထိုသတင္းကို ၾကားသည္ႏွင့္ ဦးတင္သည္ တရား႐ုံးခ်ဳပ္တရားသူႀကီးမ်ားမွ အစျပဳၿပီး၊ ပုလိပ္မင္းႀကီးအထိ ေရႊဒဂၤါေပါင္းမ်ားစြာလာဘ္ထိုးကာ အကာအကြယ္ႀကိဳယူထားခဲ့သည္။
သို့ေသာ္ ဦးတင္ ေနာက္က်သြားေခ်ၿပီ။
မၾကာမီပင္ ပုလိပ္အရာရွိမ်ား ဦးတင္ကို ေနအိမ္တြင္ လာေရာက္ဖမ္းဆီးေလေတာ့သည္။
အစိုးရေရွ႕ေန နာမည္ေက်ာ္ ဦးျမဘူး။
ဦးတင္ဘက္က ငွားရမ္းထားသည့္ ေရွ႕ေနက ဘိလပ္မွ နာမည္ေက်ာ္ေရွ႕ေန မစၥတာထလန္ဘီ။
အစိုးရသက္ေသအျဖစ္ လယ္တီပ႑ိတဦးေမာင္ႀကီး၊ ျမန္မာ့အလင္းအယ္ဒီတာဦးစိန္၊ သတင္းေထာက္ဦးပုကေလး၊ စိန္ပြဲစားႀကီး ေဒၚျမေမ၊ ငမိုး၏ သူငယ္ခ်င္း အလိန္၊ ဖာရစီမယ္လွ၊ ငမိုးအဖမ္းခံရစဥ္က အသက္ (၁၄)ႏွစ္သာရွိေသးၿပီး ယခုအခါ ဓါးဘိုးထင္ဟု နာမည္ေက်ာ္လာသူ ငမိုး၏ အေမတူအေဖကြဲ ညီ ဘိုးထင္ ႏွင့္ ဗိုလ္တစ္ေထာင္ငမိုး တို့ပင္။
စိန္ပြဲစားႀကီး ေဒၚျမေမ မွာ ငမိုး ဆရာသင္ကို သတ္ေပးသည့္ အတြက္ ဖာရစီမယ္လွကို ဦးတင္က စိန္နားကပ္တစ္ရံ အခေၾကးေငြေပးခဲ့ရာတြင္ ေရာင္းဝယ္ေပးခဲ့သည့္ ပြဲစားႀကီးျဖစ္သည္။
ဓါးဘိုးထင္ ကား ငမိုး အဖမ္းခံရစဥ္ ငမိုးအေမ မဗုံဗုံထံသို့လာၿပီး ဦးတင္ စည္း႐ုံးခဲ့သမၽွကို ၾကားခဲ့ရသူျဖစ္သည္။
ဦးတင္က မေထာက္ပံ့သည့္အတြက္ ဗိုလ္တစ္ေထာင္ငမိုးအရွိန္ျဖင့္ လူမိုက္ေပါက္စလုပ္ကာ ေငြရွာေနရသည့္ လူငယ္ေလးျဖစ္သည္။
သက္ေသမ်ားကား ခိုင္လုံေနေပၿပီ။
သို့ေသာ္..ဦးတင္ ဘက္က ေရွ႕ေန ႀကီးမွာ ေနာက္ဆုံးေလၽွာက္လဲခ်က္တြင္ ဝွက္ဖဲတစ္ခ်က္ကို ထုတ္ျပလိုက္ေလေတာ့သည္။
ထိုဝွက္ဖဲ ကား အျခားမဟုတ္။
“လူသတ္တရားခံတစ္ဦးႏွင့္ တြဲဖက္ႀကံရာပါ အျခားတရားခံတစ္ဦးရွိေနသည္ဟု အေထာက္အထား အခိုင္အမာရွိပါက ဥပေဒအရ ထိုအမွုကို ငါးႏွစ္အတြင္း ျပန္လည္စစ္ေဆးရမည္ျဖစ္ေၾကာင္း၊ ယခု ထိုမွုခင္းျဖစ္ပြားခဲ့သည့္ကာလမွ ငါးႏွစ္ေက်ာ္ေနသျဖင့္ အေရးမယူနိုင္ေတာ့” စီရင္ထုံးကို ေလၽွာက္လဲလိုက္ေတာ့သည္။
အမွန္တကယ္ပင္ အမွုျဖစ္သည့္ အခ်ိန္ကား ငါးႏွစ္ကို ရက္ပိုင္းပင္ ေက်ာ္သြားခဲ့ေခ်ၿပီ။
အမွုအား စီရင္ခ်က္ခ်ခဲ့ေလၿပီ။
“တရားခံ၏ ဝတ္လုံေတာ္ရႀကီး မစၥတာ ဒီထရန္ဗီ၏ ေလၽွာက္လဲခ်က္အရ အမွုကို ဆက္လက္စစ္ေဆးပိုင္ခြင့္မရွိေၾကာင္း၊ ဆိုင္ရာဌာနမ်ား၏ ေပါ့ေလ်ာ့မွုအတြက္ တရားခံမ်ား ထိုအက်ိဳးကို ခံစားထိုက္သျဖင့္ ဆက္လက္စစ္ေဆးပိုင္ခြင့္မရွိေၾကာင္း” စီရင္ခ်က္ ခ်လိုက္ေလေတာ့သည္။
ဦးတင္ ကား လြတ္သြားပါသည္။
သို့ေသာ္ျငား အမွုျဖစ္စဥ္ စိတ္ေထာင္းကိုယ္ေၾကျဖစ္ရသျဖင့္ က်န္းမာေရးမေကာင္းေတာ့။
ဘိလပ္ဥပေဒဌာနမ်ားအထိ လာဘ္ထိုးရသျဖင့္ ရွိသမၽွ အကုန္ေရာင္းၿပီး အေႂကြးမ်ား တင္ကုန္သည္။
အသိုင္းအဝိုင္းကလည္း သူ႔အား လူယုတ္မာတစ္ဦးအျဖစ္ ဖယ္ခြာကုန္ၾကသည္။ ပိုင္ဆိုင္သမၽွကို အေႂကြးထိုးဆပ္ရသည္။
သားေထာက္သမီးခံလည္း မရွိရွာေသာ ဦးတင္သည္ က်န္ရစ္ေသာ ပိုင္ဆိုင္မွုအနည္းငယ္ကို ထုခြဲၿပီး ရန္ကုန္ၿမိဳ့စြန္ ကမာရြတ္မွ ပဲျပဳတ္ေရာင္းသည့္ မုဆိုးမ တစ္ဦးႏွင့္ အိမ္ေထာင္ျပဳလိုက္သည္။
အိမ္ေထာင္ျပဳၿပီး ႏွစ္ႏွစ္အၾကာတြင္ပင္ ဆင္းဆင္းရဲရဲျဖင့္ တဲကေလးတြင္ ကြယ္လြန္သြားခဲ့ေပသည္။
ဦးတင္ကြယ္လြန္ၿပီး ေလးႏွစ္အၾကာ။
၁၉၃၀ တြင္ေတာ့ ဗိုလ္တစ္ေထာင္ငမိုးသည့္ အစိုးရသက္ေသအျဖစ္ ထြက္ဆိုေပးမွု၊ အေနအထိုင္ စည္းကမ္းရွိမွုေၾကာင့္ ေလၽွာ့ရက္မ်ားစြာရၿပီး တကၽြန္းမွ ျပန္လြတ္ေျမာက္ခဲ့ၿပီျဖစ္သည္။
……………………………………………………………………………………………………………
ဗိုလ္တစ္ေထာင္၊ ဘရြတ္ကင္းလမ္းသည္ ေဈးသြားေဈးလာမ်ားျဖင့္ စည္ကားေနသည္။
ထိုအခ်ိန္တြင္ ေဈးေရွ႕သို့ ကားတစ္စီး ထိုးစိုက္လာ၏။
ကားေပၚမွ လမ္းမေတာ္ဖိုးတုတ္ ဆင္းလာသည္။
သူ႔ေဘးတြင္ ဂႏၶမာေသာင္းရီ ႏွင့္ ငညြန႔္။
ဘရြတ္ကင္းေဈးအတိုင္း သူတို့ ဝင္လာၾက၏။
ဗိုလ္တစ္ေထာင္ငမိုး ေနထိုင္သည့္ အိမ္သို့ ေရာက္ေသာအခါ မတ္တပ္ရပ္လိုက္ၾကသည္။
တစ္ေဈးလုံးမွ လမ္းမေတာ္ဖိုးတုတ္ႀကီး လာၿပီမွန္း သတိထားမိသြားေလၿပီ။
ယခင္က ငမိုးေနခဲ့ေသာ အိမ္တြင္ မိခင္ျဖစ္သူေသဆုံးၿပီးေနာက္ ႏွမျဖစ္သူ မေအးျမ ေနထိုင္သည္။ ငမိုး က မေအးျမ ၏ သားကေလးႏွင့္အတူ အိမ္ေပၚတြင္ ေဆာ့ကစားေန၏။
ဂႏၶမာေသာင္းရီ က ကုတ္အကၤ်ီလက္အၾကားတြင္ ဝွက္လာေသာ ဓါးကို ထုတ္လိုက္သည္။
ထို့ေနာက္ လမ္းေတာ္ဖိုးတုတ္ကို ကမ္းေပးလိုက္၏။
“ေဟ့..ဗိုလ္တစ္ေထာင္ငမိုး..…မင္း ဓါးေရးထက္တယ္ဆိုလို့…လမ္းမေတာ္ကေန လာခဲ့တာပဲ….ငါ လမ္းမေတာ္ဖိုးတုတ္ကြ..ဓါးငမိုးနဲ႔ ဖိုးတုတ္ ဘယ္သူ ဓါးေရးထက္တယ္ဆိုတာ ဒီေန႔ သိရေအာင္ လာခဲ့တာပဲ”
အိမ္ေရွ႕မွ အသံေၾကာင့္ ဗိုလ္တစ္ေထာင္ငမိုး က ဝရံတာသို့ ထြက္ၾကည့္လိုက္သည္။
ထို့ေနာက္ ဓါးကိုင္လ်က္ အိမ္ေရွ႕မွ လာေအာ္ေနေသာ ဖိုးတုတ္တို့ သုံးေယာက္ကို ၾကည့္ကာ ျပဳံးလိုက္၏။
ဘရြတ္ကရင္းတစ္ေဈးလုံး ၿငိမ္သက္သြားၾကေလၿပီ။
ငမိုးက ဝရံတာတြင္ လက္ေထာက္လိုက္ရင္း
“ဪ..ခင္ဗ်ား ေရာက္လာၿပီကို..ကိုဖိုးတုတ္..ကဲ..ဧည့္သည္ေရာက္ေတာ့လည္း ဧည့္ခံရမွာေပါ့.. အိမ္ေပၚ တက္ၾကပါဦး”
ဖိုးတုတ္က အိမ္ေပၚ တက္ရန္ ဟန္ျပင္လိုက္သည္။
ငညြန႔္က ဖိုးတုတ္လက္ကို ဆြဲထားလိုက္၏။
“ဆရာဖိုးတုတ္..ဓါးငမိုးက ဓါးနဲ႔ခုခါနီးဆို ဒီလိုပဲ ျပဳံးျပဳံးေလး လုပ္ျပတယ္လို့ ကၽြန္ေတာ္ၾကားဖူးတယ္..အိမ္ေပၚ မတက္ရင္ေကာင္းမယ္..ေတာ္ၾကာ ေသကုန္ဦးမယ္..သတိထားမွဗ်”
ဖိုးတုတ္က ငညြန႔္ကို ၾကည့္ကာ ျပဳံးလိုက္သည္။
“ငညြန႔္ရာ…အျပင္မွာ ေနပူတယ္ဟ..ေသေတာ့လည္း အရိပ္ထဲ ေသရတာေပါ့..လာတက္မယ္”
ဖိုးတုတ္က ေရွ႕ဆုံးမွ တက္သြား၏။
ဂႏၶမာေသာင္းရီက ေနာက္ကလိုက္တက္သည္။ ေနာက္ဆုံးတြင္ ငညြန႔္။
အိမ္ေပၚသို့ ေရာက္ေသာအခါ ငမိုး က သင္ျဖဴးဖ်ာကို ခင္းေနသျဖင့္ ငညြန႔္ပင္ အံၾသသြားသည္။
“လာဗ်ာ..ဓါးႀကီးေတာ့ ဖိနပ္ခၽြတ္မွာ ေထာင္ခဲ့စမ္းပါ..အသဲယားလို့..…ကၽြန္ေတာ္လည္း လြတ္လာကတည္းက ခင္ဗ်ားတို့ ဘယ္ေန႔လာမလဲ ေစာင့္ေနတာ.. ဟိုတစ္ေန႔ကေတာ့ မန္မဆာႀကီး လာသြားၿပီးၿပီ”
ဖိုးတုတ္က သင္ျဖဴးဖ်ာေပၚ ထိုင္လိုက္သည္။ ဂႏၶမာက ဖိုးတုတ္ႏွင့္ ခပ္လွမ္းလွမ္း တြင္ သြားထိုင္၏။ ငညြန႔္ကမူ မတ္တပ္ရပ္လ်က္။
“ကဲ..ေျပာပါဦး..အဘိုင္ေလးတို့က ဘာေတြ ေျပာသြားလဲ..ကိုမိုး”
“သူတို့နဲ႔ မဟာမိတ္ဖြဲ႕ဖို့တဲ့..ကိုဖိုးတုတ္ေရ..ကၽြန္ေတာ္လည္း ျပန္ေျပာလိုက္ပါတယ္.. မဟာမိတ္ဖြဲ႕ရေအာင္ ပထမကမၻာစစ္မဟုတ္ဘူးလို့..ကၽြန္ေတာ္မွာလည္း အရင္မိတ္ေဟာင္းေတြ လာတာေတာင္ ႏွင္ပစ္ေနတာပါဗ်ာ”
“က်ဳပ္တို့ကိုေရာ ႏွင္ဦးမွာလား..ကိုမိုးရဲ့”
“မႏွင္ပါဘူး..ကိုဖိုးတုတ္ရာ…ကၽြန္ေတာ္က ေက်းဇူးတရားကိုသိတဲ့ေကာင္ပါ။ ကၽြန္ေတာ္အေမ က်န္းမာေရးမေကာင္းစဥ္ကေရာ၊ နာေရးျဖစ္တဲ့အထိပါ ကိုဖိုးတုတ္ ကူညီေပးခဲ့တာေတြကို ကၽြန္ေတာ့္ ႏွမ က အကုန္ေျပာျပထားပါတယ္”
“အဲ့ဒါေတာ့ က်ဳပ္သူငယ္ခ်င္း ဂႏၶမာႀကီးကို ေက်းဇူးတင္ဗ်ိဳး။ ဂႏၶမာႀကီးက ခင္ဗ်ားအေမ ဒုကၡေရာက္ေနတယ္သတင္းၾကားေတာ့ ကၽြန္ေတာ့္ကို ေျပာျပတယ္။ သူက အရင္ ပုဇြန္ေတာင္မွာေနကတည္းက ခင္ဗ်ားအေၾကာင္းေတြ သိေနတာကိုးဗ်”
“ကိုဂႏၶမာေရာ..ကိုဖိုးတုတ္ကိုေရာ ေက်းဇူးတကယ္တင္ပါတယ္ဗ်ာ”
“က်ဳပ္လူ ငညြန႔္က ခင္ဗ်ားက အိမ္ေပၚတက္ရင္ ခုတ္မယ္ ထင္ေနတာဗ်”
“ဟုတ္တယ္ဗ်ာ..တျခားလူဆိုရင္ေတာ့ အိမ္ေပၚေတာင္မေရာက္ဘူး..အဲ့ဒီနားတင္ ဆင္းပိုင္ၿပီးသားပဲ.ဒါေပမယ့္ဗ်ာ ကၽြန္ေတာ့္စိတ္ကို ကၽြန္ေတာ္ရသေလာက္ ျပန္ျပင္ေနပါၿပီ.. ဒါနဲ႔ ကိုဖိုးတုတ္က ဘာလို့ ကၽြန္ေတာ့္အိမ္ေရွ႕ကေန ဓါးႀကီးကိုင္ၿပီး စိန္ေခၚရတာတုန္းဗ်..ကၽြန္ေတာ္နားမလည္ဘူး”
“ဟားဟား..ကိုမိုးရာ..ဘာပဲျဖစ္ျဖစ္ ကိုမိုး ကို က်ဳပ္အကူအညီေတာင္းခ်င္တာေတာ့…ေလာေလာဆယ္ေတာ့ က်ဳပ္တို့ကို ကူညီတဲ့အေနနဲ႔ ပိုေနျမဲ ၊ ၾကားေနျမဲေနေပးပါ။ ကိုမိုးနယ္ထဲကိုလည္း က်ဳပ္လူေတြ လႊတ္ထားေပးမယ္။ မၾကာခင္မွာ က်ဳပ္တို့ အေရွ႕ပိုင္းက မန္မဆာနဲ႔ မတ္စတီးခန္းနယ္ေတြကို ဝင္သိမ္းေတာ့မယ္။ ခုန အိမ္ေရွ႕မွာ ဓါးနဲ႔ စိန္ေခၚရတာလည္း အဲ့ဒါပဲ။ က်ဳပ္ ခင္ဗ်ားကို စိန္ေခၚလိုက္တယ္၊ ခင္ဗ်ားက ထြက္လာၿပီး အိမ္ေပၚေခၚတယ္။ ၿပီးရင္ က်ဳပ္တို့က ခင္ဗ်ားအိမ္က ေအးေအးေဆးေဆးျပန္ဆင္းသြားမယ္။ ခင္ဗ်ားကလည္း ျပဳံးျပဳံးရႊင္ရႊင္ပဲ။ အဲဒီေတာ့ ညေနက်ရင္ မတ္စတီးခန္းနဲ႔ မန္မဆာေတြဆီကို ဖိုးတုတ္နဲ႔ ငမိုး ပူးေပါင္းသြားၿပီဆိုတဲ့ သတင္းထြက္လာလိမ့္မယ္၊ အဲ့ဒီအခါ ဒီေကာင္ေတြကို က်ဳပ္က စိတ္ဓာတ္ေရးရာအရ အသာစီးယူလိုက္တာပဲ”
ငမိုးက ေခါင္းကုတ္လိုက္သည္။
“ကိုဖိုးတုတ္ရာ..ကၽြန္ေတာ္တို့က အဲ့ဒီေလာက္ထိေတာ့လိုက္မမွီဘူး..မတရားရင္ ေစာ္လိုက္မယ္၊ခ်လိုက္မယ္ပဲ သိခဲ့တာ..ခင္ဗ်ားကေတာ့ တကယ့္ကို အကြက္က်က် စီစဥ္တတ္တဲ့ ဉာဏ္သမားပဲဗ်ာ..စိတ္ခ်ပါဗ်ာ..ခင္ဗ်ား ေက်းဇူးေတြ ကၽြန္ေတာ့္အေပၚရွိတာပဲ..ဒါေပမယ့္..ခင္ဗ်ား ကိစၥေတြၿပီးရင္ေတာ့ ကၽြန္ေတာ့္ကို သကၤန္းစီးေပးပါဗ်ာ”
“တကယ္လား..ကိုမိုးရဲ့..ဒီနယ္မွာလည္း ခင္ဗ်ားအရွိန္က အမ်ားႀကီးက်န္ပါေသးတယ္… ခင္ဗ်ား နဲ႔ က်ဳပ္ ရန္ကုန္ကို ပူးတြဲစိုးမိုးလို့ရပါေသးတယ္”
“ေနပါေစ..ကိုဖိုးတုတ္ရာ..ကၽြန္ေတာ္က ခင္ဗ်ား တို့နဲ႔ မတူပါဘူး။ ခင္ဗ်ားတို့လို မႀကံတတ္ မစည္တတ္ဗ်။ တကယ္လို့ ခင္ဗ်ားနဲ႔ ပူးတြဲစိုးမိုးမယ္ဆိုရင္ေတာင္ ခင္ဗ်ားက တနည္းနည္းနဲ႔ ကၽြန္ေတာ့္ကို ရွင္းမွာပဲ မဟုတ္လား..ခင္ဗ်ားက ဗိုလ္မထားတတ္မယ့္ လူဆိုတာ ကၽြန္ေတာ္သိပါတယ္..ကိုဖိုးတုတ္ရာ..ဟားဟား”
ထိုေန႔က လမ္းမေတာ္ဖိုးတုတ္ႏွင့္ ဗိုလ္တစ္ေထာင္ငမိုး တို့ အိမ္ေပၚမွ ရယ္ရယ္ေမာေမာျဖင့္ ဆင္းလာသည္ကို ဘရြတ္ကင္းေဈးအတြင္းမွ လူအမ်ား ျမင္လိုက္ၾကရသည္။
ေနာက္တစ္ေန႔တြင္ မစၥတာမန္မဆာ သည္ မတ္စတီးခန္း၏ ပန္းဘဲတန္းမွ တိုက္ႀကီးဆီသို့ အေျပးအလႊားသြားေလေတာ့သည္။
ခက္ေဇာ္
အခန္း ၁၄ ဆက္ရန္
Comments
Post a Comment